Uważany za dzień wyjątkowo pechowy, urasta czasem do rangi fobii. Osoby nią dotknięte unikają tego dnia jeżdżenia samochodem, podróży samolotem, a nawet przyjścia do pracy.
Podobnie jak przy wielu przesądach, nie bardzo wiadomo skąd bierze się źródło obaw przed tym akurat dniem. Niektórzy wiążą go z wydarzeniami jakie miały miejsce w Francji w roku 1307. Wtedy to Król Filip IV nakazał aresztować i torturować wielu członków zakonu Templariuszy. Oficjalnie z powodu sprzeniewierzenia się zasadom wiary, faktycznie wykorzystując ów manewr w celu uniknięcia spłacenia sporych długów korony powstałych po wyprawach krzyżowych. Stało się to w październiku właśnie w piątek trzynastego.
Uprzedzenia do liczby 13 zakorzeniły się jednak dużo wcześniej. W kodeksie Hammurabiego, który powstał w starożytnym Babilonie około 1772 roku p.n.e, spisanym na wielkich kamiennych stelach wymienionych jest szereg numerowanych zasad. Wśród tych zasad brakuje trzynastej, po dwunastej następuje bezpośrednio czternasta. Babilończycy uważali że liczba 13 symbolizuje rebelię. Do dzisiaj w Stanach, ale też innych krajach robi się podobne sztuczki z numeracją, w samolotach nie ma rzędu trzynastego, w hotelach nie ma piętra trzynastego. Oczywiście fizycznie są, tylko nazwane są czternastym.
Zła sława piątku w kulturach chrześcijańskich ma związek z ukrzyżowaniem Jezusa Chrystusa w tym właśnie dniu. Śmierć na krzyżu była jednym z najokrutniejszych sposobów egzekucji, skazańcy umierali w męczarniach i powolnej agonii.
Piątek trzynastego wypada każdego roku przynajmniej raz. Nazwa fobii przed tym dniem, niezbyt przyjemna w wymawianiu paraskewidekatriafobia upowszechniła się w latach pięćdziesiątych XX wieku, a sam przesąd został wyeksportowany wraz z ekspansją popkultury amerykańskiej. Na tyle skutecznie, że przyćmiewa lub zgoła zastępuje lokalne przesądy, przykładowo w krajach hiszpańskojęzycznych za pechowy uważany jest wtorek trzynastego, a w kręgu kultury włoskiej piątek siedemnastego.
Skutkiem przesądu są zaburzenia w statystykach chociażby wypadków drogowych, których jest z reguły mniej niż w zwykłe piątki. Jak ktoś już decyduje się igrać z pechem i wsiada za kółko, to z reguły jeździ ostrożniej i uważniej niż zwykle.
Źródło grafiki: pixabay.com
Według Stress Management Center and Phobia Institute in North Carolina około 17 milionów osób w Stanach Zjednoczonych boi się piątku trzynastego. Psychologowie są zgodni, wszystko, co związane z przesądami tego typu znajduje się w naszych głowach. Ludzki mózg bardzo sprawnie tworzy asocjacje, co sprawia, że jeśli coś złego wydarzy się w piątek trzynastego przypiszemy to złemu losowi i zapamiętamy dużo lepiej, niż te same wydarzenia w każdy inny dzień tygodnia.
Sean Cunningham wybrał zatem trochę niecelnie nazwę dla horroru z Jasonem. Bo to nie było tak, że nieszczęście spadło na nastolatków akurat tego pechowego dnia. Mogli zostać poćwiartowani tego albo innego dnia. Od momentu, gdy (spoiler!) zwariowana mamusia zmarłego Jasona chwyciła za tasak ich los i tak był przesądzony!