W 1987 roku odkryto w Wielkim Obłoku Magellana najjaśniejszą od stuleci supernową. Niewiele miesięcy wcześniej odnaleziono najdziwniejszy znany obiekt w całym Wszechświecie.
Już Edwin Hubble w latach 20. opisał zjawisko ucieczki galaktyk, które stanowiło jeden z fundamentów teorii Wielkiego Wybuchu. Teoretycznie wszystkie galaktyki powinny się od siebie oddalać. Jednak tak nie jest. Droga Mleczna, Andromeda i wiele innych pobliskich galaktyk jest „ściągana” do ogromnego skupiska galaktyk, które astrofizyk Alan Dressler nazwał Wielkim Atraktorem (ang. Great Attractor). Zjawisko to opisał w wydanej również w Polsce książce „Podróż do Wielkiego Atraktora”.
Jego istnienie zostało postulowane już w latach 70. przez grupę naukowców, którzy dostrzegli nieregularności w rozszerzaniu się Wszechświata.
Klaster, który przyciąga Drogę Mleczną znajduje się w obszarze Gwiazdozbioru Hydry, z centrum w gwiazdozbiorze Węgielnicy. Oddalony jest od nas o około 150 milionów lat świetlnych. Znaczna jego część znajduje się w tzw. strefie unikania, czyli obszarze przesłanianym przez dysk Drogi Mlecznej. Czasem nazywa się go skupiskiem materii lub grupą galaktyk, ale takie określenia nie oddają istoty zjawiska.
Problemem dla współczesnej astrofizyki jest to, że Wielki Atraktor przyciąga z siłą o wiele, wiele za dużą niż wynikałoby to z szacowań jego masy. Droga Mleczna zmierza obecnie ku niemu z prędkością obliczoną na około 2,2 miliona kilometrów na godzinę, czyli mniej więcej 700 kilometrów na sekundę. Nawet istnienie supermasywnych czarnych dziur nie tłumaczy takiej siły. Wygląda to trochę tak jakby w tamtym miejscu znajdowało się centrum Wszechświata.
Tajemnica Wielkiego Atraktora tkwi w fakcie, że współczesna nauka nie jest w stanie opisać źródła jego grawitacji. Prawdopodobnie owa struktura stanowi drzwi do odkrycia nieznanych praw fizyki, rządzących rzeczywistością, w której żyjemy.
Źródło grafiki: pixabay.com
http://www.ifa.hawaii.edu/info/press-releases/kocevski-1-06/
„the CIZA team identified a significant concentration of galaxies behind the Great Attractor, near the Shapley Supercluster, which lies 500 million light-years away or four times the distance to the Great Attractor region. The Shapley Supercluster, first identified in 1930 by Harlow Shapley, is the most massive association of galaxies out of the 220 identified superclusters in the observable Universe. It contains the equivalent of nearly 10,000 Milky Ways, or four times the amount of mass currently observed in the Great Attractor region.”
„only 44% of our galaxy’s motion through space is due to the gravitational pull of galaxies in the nearby Great Attractor region. The remaining portion is the result of a large-scale flow in which much of the local Universe, including perhaps the Great Attractor itself, is being pulled toward the Shapley Supercluster.”
Dla niezanglicyzowanych w skrócie: zarówno Droga Mleczna jak i Wielki Atraktor są przyciągane przez jeszcze silniejszą strukturę – Supergromadę Shapleya.
Z początku uważano, że powodem owego przyciągania był Wielki Atraktor lecz z czasem okazało się że galaktyki podążają za Wielkim Atraktorem w jednym kierunku.
Grupa badawcza Aleksandra Kashlinsky’ego w 2008 roku odkryła, że galaktyki poruszają się z prędkością 600-1000 km/s a to że poruszają się ze stałą prędkością oznacza że to „coś” co to wszystko przyciąga jak napisałem musi być niewyobrażalnie wielkie i znajduje się prawdopodobnie dalej niż granica obserwowalnego dotychczas wszechświata.
Naukowcy nie wiedzą co z tym począć ponieważ standardowy model kosmologiczny mówi o losowym ruchu galaktyk a tu się okazuje że cel/kierunek dla galaktyk jest jeden i ten sam a na zdjęciach zobaczyć można skąd dochodzi źródło przyciągania.
O ile wiem, Wielki Atraktor, to obszar raczej pusty, wolny od galaktyk, jakby dziura w przestrzeni. Więc jak może przyciągać? Albo jest tam wyjątkowo duże nagromadzenie ciemnej materi (to dlaczego nie ma tam materii zwykłej, przyciąganej przez ciemną?), albo też mamy tu zjawisko znane nam jako wyrównanie ciśnień – cząsteczki gazu podążają w kierunku obszaru o niższym ciśnieniu. Czy mogą być inne przyczyny takie tendencji kinematycznej galaktyk?
Droga Mleczna to galaktyka spiralna, w której znajduje się m.in. nasz Układ Słoneczny. Jej średnica wynosi 100 000 lat świetlnych i grubość około 1000 lat świetlnych natomiast masa to 10^12 mas Słońca a wiek oszacowuje się na około 14miliarda lat. Podczas oglądania Galaktyki z jej wnętrza(czyli np. z Ziemi) jest widoczna jako jasna smuga przecinająca niebo. Ze względu na dużą zawartość ciemnej materii uważana za najcięższą galaktykę w Grupie Lokalnej Galaktyk. Droga Mleczna porusza się w kosmosie w kierunku Supergromady Lokalnej, ta natomiast przyciągana przez Wielki Atraktor powoduje, że nasza Galaktyka porusza się w kierunku jego centrum za prędkością 2 000 000km/h. Ziemia znajduje się około 28 000 lat świetlnych od centrum Drogi Mlecznej.
Ciekawostki:
-Według mitologii greckiej Droga Mleczna powstała z kropli rozlanego mleka, którym Hera karmiła Heraklesa.
-Droga Mleczna nazywana jest też po prostu Galaktyką, ale wtedy dla odróżnienia od innych galaktyk pisana jest wielką literą „G”.
-W centrum Drogi Mlecznej znajduje się supermasywna czarna dziura, która mierzy 22,5 miliona km w poprzek i jest tym samym wielkości orbity Merkurego.
-Galaktyka zawiera od 200 do 300 miliardów gwiazd