W roku 1751 Karol Linneusz opublikował w dziele 'Filozofia botaniki’ teoretyczną koncepcję zegara bazującego na rytmach dobowych określonych roślin.
To, że świat roślin podporządkowany jest pewnym rytmom, zauważono już w starożytności. Łączono to z dobową aktywnością Słońca lub jakimś nieznanym czynnikiem kosmicznym, w każdym razie z działaniem zewnętrznym wobec samych roślin. Dopiero francuski astronom Jean-Jacques d’Ortous de Mairan w roku 1729 częściowo obalił te poglądy i udowodnił, że rytm ruchu określonych roślin, otwierania i zamykania kwiatu jest określony wewnętrznym zegarem. W tym celu zrobił pomysłowy eksperyment z mimozą wstydliwą, która swoje ruchy wykonywała nawet w zupełnie zaciemnionym pomieszczeniu, niezależnie od Słońca.
Nieco później koncepcję wewnętrznego zegara roślin rozwinął szwedzki przyrodnik i profesor Uniwersytetu w Uppsali, Karol Linneusz (po szwedzku Carl von Linne). W swoim dziele opisuje trzy rodzaje kwiatów. W pierwszej grupie zamknięcie i otwarcie kwiatów uzależnione jest od warunków pogodowych. W drugiej ruchy są uzależnione od długości dnia. W trzeciej otwarcie i zamknięcie kielicha zachodzi o stałych porach. Oczywiście swój pomysł zegara kwiatowego oparł na tej ostatniej grupie, a nawet zaproponował kilka konkretnych gatunków kwiatów. Zegara kwiatowego nigdy jednak nie zbudował.
Zrobili to dopiero ogrodnicy w XIX wieku. W tym celu w glebie rysuje się okrąg podzielony na dwanaście części niczym pizza. W każdej części sadzi się grupę roślin która albo otwiera się albo zamyka o danej godzinie. Powstaje tarcza zegara bez wskazówek, która mimo to pozwala na odczytanie aktualnego czasu. Oczywiście, rzecz nie ma dokładności zegara atomowego, czasy są przybliżone. Zegar nie jest też zbyt trwały, rośliny trzeba pielęgnować oraz co sezon sadzić na nowo. Wymaga też dobrania gatunków roślin lub ich umiejscowienia w danej części tarczy dla danego miejsca geograficznego. Wszystko to sprawia, że obejrzenie na żywo działającego zegara kwiatowego jest rzadką przyjemnością.
Źródło grafiki: pixabay.com